Ontwikkeling ziekteverzuim in Nederland

In het tweede kwartaal van 2022 gaf de Nederlandse zorgautoriteit (NZa) aan dat er door corona naar schatting 110.000 extra wachtenden op de wachtlijst voor zorg staan. De impact van corona en griep is weer aan het toenemen. Het RIVM geeft aan dat de invloed op de samenleving en de zorg door de ziektelast van het virus weer is verhoogd. Werknemers voelen zich steeds vaker bezwaard om met verkoudheidsklachten naar het werk te gaan. In sommige sectoren kan vanuit huis gewerkt worden. In een sector als de horeca kunnen we ons voorstellen dat er sneller ziekmeldingen komen met griep als oorzaak.

Daarnaast zien we dat de vraag naar werknemers alleen maar toeneemt. Zo vermeldde het CBS in augustus 2022 dat het aantal vacatures en banen in het tweede kwartaal was gestegen naar recordhoogte. Er stonden 143 open vacatures tegenover elke 100 werklozen. De vraag naar werknemers zien we in alle sectoren.

Het tekort aan arbeidskrachten geeft vaak extra werkdruk bij andere werknemers in een bedrijf of organisatie. In tijden van krapte op de arbeidsmarkt melden werknemers zich eerder ziek. Daarmee heeft het tekort aan arbeidskrachten negatieve gevolgen voor het ziekteverzuim.

Bente Copinga, verzuimexpert bij Nationale-Nederlanden

In de afgelopen jaren zagen we dat het verzuim jaarlijks het hoogst was in het eerste en laatste kwartaal. Zo was in het eerste kwartaal van 2021 het ziekteverzuimpercentage 4,8%. In het eerste kwartaal van 2022 is het ziekteverzuim gestegen naar 6,3%. Dit is het hoogste verzuimpercentage ooit dat het CBS heeft gemeten. In het tweede kwartaal van 2022 daalde het verzuimpercentage met 0,9% naar 5,4%. Daarmee is het ziekteverzuim terug op het niveau van eind 2021.

We verwachten dat het verzuimpercentage in de laatste twee kwartalen van 2022 op een hoog niveau zal blijven. Daarmee verwachten we dat het verzuimpercentage over heel 2022 voor het eerst ruim boven de 5% uitkomt.

Het verzuimpercentage bij bedrijven met meer dan 100 werknemers blijft het hoogst. In het eerste kwartaal van 2022 steeg het verzuimpercentage naar 7%. Dit is 1,6% hoger dan een jaar eerder. Toen lag het verzuimpercentage in het eerste kwartaal op 5,4%. Als we kijken naar het tweede kwartaal van 2022 zien we de grootste stijging bij de bedrijven met 1 tot 10 werknemers. Daar is het verzuimpercentage vergeleken met 2021 met 0,9% gestegen naar 3,7%.  

We zien in het eerste kwartaal van 2022 een grote stijging in het verzuim in de verschillende sectoren, net als we landelijk genomen zien. Het verzuim in de horeca en gezondheid is het hardst gestegen. In beide sectoren steeg het verzuim met ruim 2,0% vergeleken met het eerste kwartaal van 2021. In de horeca steeg het verzuimpercentage in het eerste kwartaal naar 6,0%. In het eerste kwartaal van 2021 lag het verzuim in de horeca nog op 3,9%. Toch blijft het ziekteverzuim in de horeca onder het landelijk gemiddelde.

In de sector gezondheid blijft het verzuim ver boven het landelijk gemiddelde en steeg in het eerste kwartaal naar 8,9%. Dit is ruim 2,6% hoger dan het landelijk gemiddelde. Een jaar eerder was dit nog 6,8%. Dit hoge percentage wordt voornamelijk veroorzaakt door de branche verpleging, verzorging en thuiszorg. In deze branche is het verzuim in het eerste kwartaal van 2022 gestegen naar 10,4%. Ook in de kinderopvang was het verzuimpercentage in het eerste kwartaal 10,0%. Volgens het CBS werd er nooit eerder een verzuimpercentage boven de 10,0% gemeten. Omdat de sector gezondheid het hoogste aantal werknemers kent, heeft deze stijging grote impact op het landelijk gemiddelde.

Net als bij het landelijk verzuim ligt het verzuimpercentage in sectoren in het tweede kwartaal weer op het niveau van eind 2021. We verwachten net als andere jaren in de laatste twee kwartalen van 2022 wel weer een stijging van het verzuimpercentage.

1. Zorg voor regelmatig contact met een zieke werknemer

We raden aan regelmatig contact te hebben met een zieke werknemer. Vooral in de eerste weken van verzuim. Dit kan bijdragen aan een spoedig en verantwoord herstel. Daarnaast is het voor de zieke werknemer makkelijker terug te keren naar het werk als het contact goed blijft.

2. Zorg op tijd voor begeleiding van specialistische dienstverleners

Door op tijd een ziekmelding door te geven aan de arbodienst voorkom je dat er stappen vanuit de Wet verbetering poortwachter gemist worden. Daarnaast zet de arbodienst specialisten in, zodat een zieke werknemer zo snel mogelijk weer aan het werk kan.  

3. Passend werk aanbieden

Een langdurig zieke werknemer kan sneller weer terugkeren in het arbeidsproces door op tijd passend werk aan te bieden. Daarmee zorg je dat je werknemer betrokken blijft en vergroot je de kans op succesvolle terugkeer naar werk. Let hierop in de contacten met de casemanager. De casemanager kan hierin de werkgever én de zieke werknemer goed ondersteunen.

Meer hulp bij verzuim voor werkgevers? Download nu de checklist: wat moet je doen als je werknemer ziek wordt? De checklist geeft werkgevers in simpele stappen beter inzicht in het verzuimproces. Klik op onderstaande afbeelding om de checklist te downloaden.

Meer hulp bij verzuim voor werkgevers? Download nu de checklist: wat moet je doen als je werknemer ziek wordt? De checklist geeft werkgevers in simpele stappen beter inzicht in het verzuimproces. Klik op onderstaande afbeelding om de checklist te downloaden. Of bekijk de checklist via deze link.

Deel dit artikel